In een gebouw werden gipskartonplatenwanden geïnstalleerd en afgewerkt door een plafond- en wandbedrijf. Het bedrijf construeerde een MS-wand met een dubbel metal stud 75-frame, waarbij een glaswolisolatie van 60 mm werd toegepast in één van de metal stud frames. Aan beide zijden van de wand werden een laag spano van 12 mm en dubbel standaard gips van 12,5 mm aangebracht. De opdrachtgever vulde de rest van de wand met cellulose isolatie. Het plafond- en wandbedrijf plaatste de spanoplaat met enkele millimeters stelruimte tussen de platen, en de wandhoogte bedroeg 4110 mm. Na verloop van tijd begonnen de wanden echter bol te staan. Het bedrijf verzocht het TBA om een onderzoek uit te voeren naar de oorzaak van het bol staan.
Uitzetting en kromming van houten platen
“Op de begane grond had ik diverse wanden in verschillende ruimtes geïnspecteerd,” legt onze plafond- en wanddeskundige Hermen de Hek uit. “In de entree van het pand werd op advies van mij een aanzienlijke opening gemaakt, waarbij ik de volgende bevindingen had vastgesteld:
- De opengewerkte wand toonde de opbouw zoals aangegeven door de opdrachtgever.
- Het zichtbare metalen C-profiel was een 75 mm profiel en vertoonde vervorming (getordeerd), wat resulteerde in een uitstulping van de wand.
- De glaswolisolatie zat strak tussen de profielen.
- Achter de glaswol bevond zich cellulose, gelijkmatig verdeeld zonder ophopingen of doorhangende delen.
- De spaanplaat was groen en had een dikte van 12 mm.
- De naden tussen de houten platen waren vrijwel volledig samengedrukt, wat wees op uitzetting van de platen.
- De wand vertoonde zichtbare kromming, vooral duidelijk wanneer zijdelings naar de wand werd gekeken.”
Slechte klimatologische omstandigheden
“De omstandigheden in het gebouw waren verre van ideaal. De gevelopeningen waren afgesloten met folie, waardoor het erg koud was in het gebouw. Hoewel er nu werd verwarmd, hield de folie de warmte niet vast. Het beheersen van de klimatologische omstandigheden in het gebouw was problematisch. De verwarming was mogelijk niet actief tijdens het weekend. Dit kon leiden tot verhoogde luchtvochtigheid en het risico op condensatie, vooral in koude periodes. Bovendien moesten de dekvloeren later worden aangebracht. Dit bracht opnieuw aanzienlijke vochtigheid in het gebouw, met mogelijke gevolgen voor de wanden.”
Vernietigend effect
“De klimatologische omstandigheden in het gebouw hadden een verwoestend effect op de gipskartonplatenwanden met een houten onderlaag. In dit geval maakte het zelfs niet uit welk type houten plaat was gebruikt; onder invloed van vocht zouden de houten platen uitzetten en de wanden doen bollen. Dit probleem werd nog verergerd zodra de natte dekvloeren werden aangebracht.”
TBA-kennispaper 2 Houten platen als eerste plaatlaag achter een gipsplaat
“Deze situatie was een bekend verschijnsel. Het is onbegrijpelijk dat houten platen onder gipsplaten worden toegepast, aangezien dit geen enkele meerwaarde biedt, maar de kans op schade door vocht juist vergroot. Er zijn hoogwaardige vezelversterkte gipsplaten beschikbaar die geschikt zijn om diverse items aan op te hangen met standaard bevestigingsmiddelen.. Het gebruik van houten platen als eerste laag is alleen acceptabel wanneer de klimatologische omstandigheden in het gebouw geconditioneerd zijn, het gebouw droog is, en er geen natte werkzaamheden meer worden uitgevoerd, zoals stukadoorswerk of het aanbrengen van dekvloeren. Daarnaast zijn wanden met houten platen onder gipsplaten niet getest op brandgedrag/brandwerendheid en evenmin op geluid. Bekijk onze kennispaper Houten platen als eerste plaatlaag achter een gipsplaat op www.tbafbouw.nl/kennispapers voor meer informatie hierover.
Hersteladvies
“Er was geen reden om aan te nemen dat de aangebrachte cellulose te veel druk op de wand had uitgeoefend. Bij het geopende bolle wanddeel was hiervan niets te zien. De cellulose en glaswol vertoonden geen indrukken of uitzakkingen. Op dat moment bevond men zich op het niveau van sloopwerkzaamheden. De bolle wanddelen moesten volledig worden gedemonteerd en opnieuw worden opgebouwd. Het aanbrengen van houten platen kon pas plaatsvinden nadat de dekvloeren waren aangebracht en het gebouw volledig was geconditioneerd.”
Voor een overzicht van onze diensten kun je terecht op www.tbafbouw.nl/diensten.